اتاق فکر
در شماره ی پیشین برایتان گفتیم که ، در جامعه فرهنگی ما اصطلاحات فرهنگی بسیاری قابل مشاهده است که از لحاظ لفظ با هم مشترکند و لیکن در واقعیت و حتی در تعریف این اصطلاحات جدایی و افتراقات بسیاری قابل مشاهده است (یعنی اشتراکات لفظی بسیار و اشتراکات معنوی هیچ) ، که به عنوان نمونه به دو اصطلاح فرهنگ و کار فرهنگی که بسیار در مملکت ما و بخصوص در جوامع کوچک فرهنگی – مذهبی بکار گرفته می شود اشاره کرده و گفتیم که در جامعه ی فرهنگی ما هر کس منادی کار فرهنگی است که غالباً این قبیل فعالیتها حتی در عمل در تعارض با هم دیده می شوند.
” به نظر شما راه حل رسیدن به وحدت نظر در فالیتهای فرهنگی به خصوصه هیات چیست؟”
به نظر من تنها راه حل این مشکل وجود یافتن یک بانی و متصدی فرهنگی در رسانیدن وحدت نظر در این مفاهیم فرهنگی است در مرحله اول و در مرحله ی بعد تشکیل اتاقهای فکر برای هر فعالیت فرهنگی است !
• توضیح بیشتر مطلب : همانطور که می دانید وجه تمایز بین انسان و حیوان در داشتن قوه ی تفکر و تعقل اوست .( یک مقدار فارسی
تَرِش میشه : تفاوت انسان با حیوانات دیگر این است که انسان اهل فکرست و خدا قدرت تفکر را به او داده است ولی حیوان متاسفانه این قدرت تفکر را ندارد و علت مکلف شدن انسان به واجبات الهی همین داشتن قدرت تفکر و تعقل است .)
حال انسانی که می خواهد با جمعی دیگر به خاطر نیازهایش پیوند بخورد احتیاج به تفکر و تعقل بیشتری در رسیدن به اهداف ومنافع خویش ندارد . وقتی انسان با این پیکره ی خاص برای رسیدن به منافع و الگوی متصورش نیاز به تفکرو اندیشیدن دارد ، آیا یک گروه اجتماعی که می خواهد تشکیل بشود ، برای رسیدن به الگوی آرمانیش نیاز به فکر و اندیشه ، یا بهتر بگویم به یک اتاق فکر نیازی ندارند.
ممکن است شما بگوئید که همه ی مجموعه ها این ویژگی را دارند که گروهی بر روی مبانی فعالیتهای فرهنگی خود می اندیشند من می گویم اولاً این عمومیت ندارد و شامل همه ی مجموعه های فرهنگی کشور ما نمی شود و ثانیاً به فرض درست، بعضی از مجموعه ها این اتاق فکر و فعالیت فکری را دارند ولی به نظر شما آیا این مجموعه ای که وظیفه ی اندیشیدن روی مبانی فعالیتهای فرهنگی را دارد ، نباید ویژگی هایی هم داشته باشند ، چه خود مجموعه به حالت کلی ( طبق اصالت جمعی ها در جامعه شناسی) و چه اعضای تشکیل دهنده ی آن ( طبق اصالت فرد در جامعه شناسی).
و به نظر من مهمترین مشکل ما در فعالیتهای فرهنگی بالاخص در تشکلهای مذهبی همچون هیات ، توجه نکردن به این ویژگی های اتاق فکر است.
من پس از تاملاتی روی این موضوع به نظرم آمد که یک اتاق فکر باید این ویژگی ها را داشته باشد :
۱. طرح سئوال قبل از تشکیل اتاق فکر : اگر فرد و یا گروهی قبل از پرداختن به مسئله ای در اتاق فکر به طرح سئوالاتی همت بگمارند مسیر تفکر در اتاق فکر روشن تر و بهتر مشخص می شود . ممکن است در طی برگزاری جلسات ، سئوالاتی نیز به این مجموعه سئوالات اضافه شود ولیکن این موضوع از ارزش طرح چند سئوال اساسی برای تفکر در اتاق فکر کَم نمی کند.
ما این کار را در هیات عشاق الحسین بدین طریق انجام دادیم و برای بهتر برگزار شدن این اتاقهای فکر چند سئوال اساسی را مطرح کردیم تا دوستان در هر دفعه ، قبل از شرکت در جلسات اتاق فکر روی این سئوالات کاملاً فکرکنند و با دید و اندیشه ی بازتری در جلسات شرکت نمایند.
سئوالات طرح شده بدین نحو است : معنای هیات چیست ؟ چرا باید هیات تشکیل داد ؟توقعات ما از هیات چیست ؟ توقعات هیات از ما چیست ؟ ساخته های هیات چیست ؟رشد هیات وابسته به چه عواملی است ؟ سخنرانان باید در هیات چه بگویند ؟ مداحان باید در هیات چه بخوانند ؟ مسئولین هیات باید چه کارهایی را انجام دهند ؟چه مناسبت هایی را می شود در برنامه های ماهیانه هیات گنجانید ؟ فضای هیات باید به چه گونه ای باشد ؟ و مکان برگزاری هیات باید به چه گونه باشد ؟ ساعت و مدت زمان برگزاری هیات باید به چه گونه ای باشد ؟فعالیت های جنبی در کنار هیات چه چیزهایی می تواند باشد ؟ اتاق فکر به چه چیزهایی نیاز دارد ؟ سخنرانان باید به چه گونه ای گزینش شوند ؟ مداحان باید به چه گونه ای گزینش شوند ؟منابع اقتصادی هیات باید به چه گونه ای تامین شود ؟ جذب بانیان خیر باید به چه گونه ای باشد ؟جذب نیرو باید به چه گونه ای باشد ؟نحوه اطلاع رسانی و تبلیغات به چه گونه ای باید باشد ؟ محل نصب تبلیغات باید در چه محل هایی باشد ؟نظر شما در مورد عنوان هیات چیست ؟ چینش نیروها در هیات باید به چه گونه ای باشد ؟ نظارت های داخلی هیات باید به چه گونه ای باشد ؟نظارت های خارجی هیات باید به چه گونه ای باشد ؟ نظر شما در مورد پذیرایی در هیات چیست ؟نظر شما در مورد تقسیم بندی زمان در هیات چیست ؟چگونه می توان از نظر دیگران در هیات بهره مند شد ؟ و … مجموعه سئوالات طرح شده می تواند الگویی در راستای راه اندازی دیگر هیات های مذهبی باشد منتهی می ماند جواب هر کدام.
