مقاله ها

درس سوم )  مباني نظري علم رجال

در پايان اين درس انتظار مي‌رود مطالب زير آموخته شود:

* راه‌هاي شناخت يك راوي

* ويژگي‌هاي يك راوي موثّق

* منظور از توثيق خاص

* معناي تنصيص معصومين(علیهم السلام)

* منظور از توثيق عام

* افراد اصحاب اجماع

* الفاظ جرح و تعديل

* گفتارهاي علما در تعارض تعادل و تراجيح

درس دوم )  علم رجال، علم راوي شناسي

در پايان اين درس انتظار مي‌رود مطالب زير آموخته شود:

* معناي علم رجال

* فرق علم رجال با علم تراجم

* دايرة پاسخ گويي علم رجال

* مباني نظري علم رجال

* جنبة عملي علم رجال

* اهميت علم رجال

درس اوّل )  حديث در نگاه اوّل

در پايان اين درس انتظار مي‌رود مطالب زير آموخته شود:

* معناي حديث در لغت

* معناي حديث در اصطلاح علوم حديثي

* معناي حديث در نگاه اهل سنّت

* فرق خبر، اثر و روايت با حديث

* معناي سنّت

* اهميت يادگيري حديث

* انواع علوم حديثي

 در ابتدای بحث لازم است به برخی از سئوالاتی که راهگشای بحث می باشد ، مطرح شده و بدانها پاسخ داده شود :

دین چیست ؟دین در لغت :در کتاب فرهنگ لغت العین در تعریف واژة دین اینگونه آمده است : دین به معنای پاداش ، کیفر و ‌فرمانروایی می باشد .[1]

بررسي يك روايت

قال الله تعالي : يا احمد لولاك لما خلقت الافلاك ، ولولا علي لما خلقتك ، ولولا فاطمه لما خلقتكما.

*ترجمة روايت *

خداي متعال مي فرمايد : اي احمد ! اگر تو نبودي افلاك را نمي آفريدم و اگر علي نبود تو را نمي آفريدم و اگر زهرا (س) نبود هر دوي شما را نمي آفريدم .

*متن هاي ديگر روايت*

اين روايت با دو مضمون (البته نه دقيقا همين عبارات) نقل شده است :

1 تنها در مورد رسول خدا ( صلي الله عليه وآله وسلم ) : « ولولا محمد ما خلقتك»[1] « فلولا محمد ما خلقت آدم ولولا محمد ما خلقت الجنة ولا النار»[2] « يا محمد وعزتي وجلالي لولاك لما خلقت آدم ولولا علي ما خلقت الجنة »[3]«ولولاهما ما خلقت خلقي»[4]«يا علي لولا نحن ما خلق الله آدم ولا حواء ولا الجنة ولا النار ، ولا السماء ولا الأرض»[5] «ولولاه ما خلق الله عز وجل شيئا مما خلق »[6] «لولاهم ما خلقت الجنة ولا النار»[7]«لولاك لما خلقت الأفلاك ، ولولا علي لما خلقتك»[8]«يا أحمد لولاك لما خلقت الأفلاك ، ولولا علي لما خلقتك ، ولولا فاطمة لما خلقتكما»[9]

بررسي افكار اگنايز گلدزيهر ،‌يهودي اسلام پژوه

چکیده

مقالة بررسي افكار اگنايز گلدزيهر ،‌يهودي اسلام پژوه ، نوشتاری است پیرامون شخصيت ايگناي گلدزيهر ،‌مستشرق مجارستاني كه در قرن نوزدهم به عنوان يكي از مستشرقين موثر در عالم تحقيقات تفسير پژوهي  .

نويسنده بر آن است با معرفي او ، آثار و افكار او به نقدي منصفانه بر افكار اين مستشرق يهودي بپردازد . کلید واژه : اگنايز گلدزيهر ، مستشرقين ، درس هايي دربارة اسلام ، مذاهب التفسير الاسلاميه .

بازشناسی هندسة علوم حدیثی

چکیده

علوم حدیثی از آن دسته علومی است که در زمان های مختلف اسلامی مورد توجه تمامی مذاهب و فرق اسلامی بوده و هر کس در این میان نظرات خود را بیان داشته است .

همت نویسندة مقالة بازشناسی هندسة علوم حدیثی ، این بوده است که بحثی کامل پیرامون علوم حدیثی داشته و در هر کدام به طور جداگانه به معرفی آن علم و مسائلی که این علم پیرامون آن مطالبی دارد را بیان نموده و در انتهای آن هندسة علوم حدیثی را به طور واقع بینانه بیان دارد .

کلید واژه : حدیث ، علوم حدیثی ، رجال ، فقه الحدیث ،‌مصطلحات الحدیث ، تاریخ حدیث و منبع شناسی.

مقدمه

احادیث از دیر باز به عنوان یکی از منابع فهم دین ، مورد توجه مسلمانان قرار گرفته است و پیرامون آن ، علومی قدم به میان گذاشتند تا بتوانند از این منابع ، بهترین و کامل ترین بهره ها را به دست آورند .

امروزه به این دسته از علوم ، علوم حدیثی می گویند که عالم به این علم را در پذیرفتن سخنی به عنوان حدیث در مرحلة اول و در مرحلة بعد در فهم مقصود یاری می رساند .

لازم است قبل از شروع بحث ، پیرامون حدیث بحثی را داشته باشیم و به اختلافاتی که در این میان برای تعریف بیان شده است اشاره کرده و در ادامه به شرح هندسة علوم حدیثی بپردازیم .

زندگی نامه شیخ طوسی

ولادت

محمد بن حسن طوسی (ره) در ماه رمضان 385 ه ق در شهر طوس به دنیا آمد

و تا سال 408 هجری در این شهر اقامت داشت و مقدمات علوم را در آن شهر گذراند .

مسافرت های او

اولین بار در سال 408 در سن 23 سالگی به منظور استفاده کامل و درک محضر اساتید بزرگ و نامی بغداد به خصوص شیخ مفید و سید مرتضی راهی این شهر شد و توانست در دوران جوانی به درجه اجتهاد برسد .

صحیح در صحیح بخاری

چکیده

کتاب صحیح بخاری از آن دسته از کتاب های اهل سنت می باشد که این فرقه بدان بسیار استناد کرده و آن را بعد از قرآن کریم ، برترین کتاب و صحیح ترین ایشان می دانند .

مقالة « صحیح در صحیح بخاری » در نظر دارد در دو قسمت ، پس از تبیین زندگی نامة این محدث اهل سنت به بررسی کتاب حدیثی او پرداخته و بعد از بیان ساختار کتاب و مطالبی دیگر در کتاب شناسی ، ایرادات و انتقاداتی که بر این کتاب وارد است را بیان کند .

کلید واژه :بخاری ، آثار او ، صحیح بخاری ، شروح و مستدرکات ، انتقادات .

  در این آیه : «قُلْ إِنْ کانَ لِلرَّحْمنِ وَلَدٌ فَأَنَا أَوَّلُ الْعابِدین‏ »  واژه « عابد » به چه معناست ؟  نظرات لغویون در مورد کلمه عبد ۱) خلیل بن احمد فراهیدی :  العبد: الإنسان حرا أو رقیقا. هو عبد الله، و یجمع على عباد و عبدین. و العبد: المملوک، و جمعه: عبید، و ثلاثه أعبد، و هم العباد أیضا. …