نگارش علمی و ۶ نکته کاربردی برای بهبود آن
هنگام ارسال ایمیل یا ارسال پیام به یک دوست، به کیفیت نگارش محتوا فکر نمی‌کنید. شما عمدتاً بر روی ماهیت انتقال پیام تمرکز می‌کنید و برایتان مهم نیست که از چه کلماتی استفاده کنید و چه ساختارهای زبانی را رعایت کنید. با این حال، وقتی نوبت به نگارش پروپوزال پژوهشی یا مقاله دانشگاهی می‌رسد، شما نگران می شوید: آیا به دستور زبان، علائم نگارشی یا استفاده از کلمات به حد کاففی دقت نموده‌ام؟ آیا متن نگارش شده غلط املایی و دستوری دارد؟ شما نگران ایجاد تأثیر خوب بر خوانندگان خود هستید و می خواهید دیدگاه‌ها و اطلاعات خود را به وضوح و مختصر به خوانندگان خود منتقل کنید؛ درست همانطور که در سخنرانی، نگران صدا، لباس و وضعیت خود هستید. اگر می خواهید در نگارش آکادمیک مهارت بیشتری داشته باشید باید این تفاوت ها را در ذهن داشته باشید و این مقاله تفاوت‌های فوق را با مثال نشان می‌دهد.
نگارش علمی و ۶ نکته کاربردی برای بهبود آن
۱- نگارش را مختصر و مفید نگه دارید.
الف) پرهریز از ارایه اطلاعات تکراری. معمولاً نویسندگان به روش‌های مختلف در مقاله به ارایه اطلاعات تکراری می‌پردازند. برای مثال، محتوای عنوان مقاله را دقیقاً در بخش چکیده مقاله مجدداً ارایه می‌کنند. یا اینکه بخشی را که باید در قسمت مقدمه مقاله ارایه شود، در یخش چکیده مقاله مجدداً ذکر می‌کنند. همچنینف در بخش مقدمه سعی می‌کنند اطلاعاتی که در چکیده مقاله و عنوان مقاله وجود دارد را مجدداً تکرار کنند. تکرار اطلاعات معمولاً در بخش نتابج و بحث بیشتر اتفاق میافتد. در بخش نتایج مقاله نگارنده صرفاً باید با اعداد و ارقام سروکار داشته باشد و اطلاعات عددی مهم را ارایه کند اما اشتباهی که میافتد بیش از ارایه نتایج عددی در این بخش سعی در تفسیر آنها نیز می‌کند و مجدداً در بخش بحث مقاله همین تفاسیر را دوباره مطرح می‌کند. یا در بخش بحث به ارایه نتایج عددی می‌پردازد که مختص بخش نتایج می‌باشد.
ب) استفاده از کلمات زیاد. بسیاری از محققان به صورت ناخواسته در جملات خود از کلمات زائد استفاده می‌کنند. برای مثال، به جای جمله “محققان در این پژوهش نشان دادند که” می‌توان “نتایج این پژوهش نشان داد” استفاده نمود. مطمئن باشید با همین شگرد شما می‌توانید بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ کلمه را در مقاله خود کاهش دهید.
ج) حذف عبارات زائد. مثلاً در نگارش انگلیسی شما از عباراتی احتمالاً استفاده کنید که نیازی به آنها ندارید. به مثال زیر توجه کنید:
.‘most specimens were blue in colour’
کاملاً مشخص است که کلمه آبی به رنگ اشاره دارد نه به شکل و اندازه! بنابراین شما می‌توانید عبارت in colour را حذف کنید. همچنین می‌توانید از به کاربردن عبارتی مانند “به عنوان مثال، عبارت است از، مانند، و غیره …” اجتناب کنید.
۲- از به کاربردن کلمات اختصاری مخصوصاً در نگارش به زبان انگلیسی بپرهیزید.
مثلاً به جای isn’t حتما از is not استفاده کنید. به طور کلی از عبارات محاوره‌ای پرهیز کنید. نگارش علمی از نوع نگارش رسمی است که هیچ بخش آن شامل زبان محاوره‌ای نمی‌شود.
۳- از کلمات یا عباراتی استفاده کنید که آنچه می خواهید بگویید را به خوبی منعکس کنند. این بخش اهمیت استفاده از زبان تخصصی هر علم را می‌رساند. کلمات مختلفی می‌تواند به یک مفهوم اشاره کند اما از انجایی که شما مشغول نگارش یک محتوای آکادمیک و رسمی هستید می‌بایست از زبان تخصصی همان علم استفاده کنید. شاید در جامعه کلمه “هوش احساسی” نیز به جای “هوش هیجانی” کاربرد داشته باشد اما کلمه هوش هیجانی دقیقاً همانچیزی است که مخاطبین مقاله شما انتظار دارند استفاده کرده باشید.
۴- زبان روایت در نگارش را ربه صورت سوم شخص بیان کنید و سعی کنید جذاب بماند.
تمامی نگارش‌های علمی می‌بایست به زبان سوم شخص بیان شوند. شما در مقاله‌ای نمی‌توانید ببینید که محقق در آن نوشته است “ما برای بدست آوردن تفاوت‌‌ها از آزمون کورایانس استفاده کردیم”. معمولاً اینگونه نگارش می‌شود: “برای بررسی تفاوت‌‌ها از آزمون کواریانس استفاده شد”. همچنین، دربخش مقدمه و بحث و نتیجه‌گیری از جملات و کلماتی استفاده کنید که مخاطب را به ادامه خواندن برانگیزاند: باتوجه به اطلاعات متعارض موجود این پژوهش قصد دارد به بررسی این شکاف علمی پرداخته و نتایج برجسته‌ای و را بدست آورد. یا ایتکه: نتایج بسیار جالب این پژوهش نشان داد….
۵- از زبان قطع و یقین کمتر استفاده کنید.
طبیعتاً محققان وقتی یافته جدیدی را به دست می‌آورند بسیار هیجانی هستند و سعی دارند یافته خود را با قطعیت به اطلاع عموم برسانند. واقعیت این است که استفاده از زبان قطعیت هرچند رایج است اما خوشایند جامعه آکادمیک نیست. چون جامعه دانشگاهی می‌داند که هیچ یافته‌ای در جهان به صورت ۱۰۰ درصد قطعی نیست و به جز یکسری حقایق، مابقی احتمال دارد در پژوهش‌های آینده رد شود. بنابراین، سعی کنید از زبان قطعیت در روایت یافته‌‌های خود زیاد استفاده نکنید.
۶- سعی کنید ساختار عرف را در نگارش علمی رعایت کنید.
ساختار عرف نگارش مقاله یا پروپوزال علمی مشخص است. برای مثال، یک مقاله حاوی بخش مقدمه، روشها، نتایج، بحث و نتیجه‌گیری می‌باشد. دانشگاهیان معمولاً با داشتن چنین تصوری به خواندن مقاله شما می‌پردازند. در صورتی که آنها نتوانند بلافاصله بعد از بخش مقدمه قسمت روشها را پیدا کنند گیج و سردرگم خواهند شد و احتمال دارد سریعاً خواندن مقاله را کنار بگذارند. بنابراین، سعی کنید ساختار علمی را در نگارش انواع سندهای علمی بدانید و خوانندگان خود را بیش از حد سورپرایز نکنید.
