عوامل شهرت طلبی

مقدمه

باظهور رسانه های ارتباط جمعی در دنیای مدرن، بستر گسترده ای برای ارتباطات میان انسان ها در نقاط گوناگون جهان مهیا شده است. علیرغم نقاط مثبتی که می توان برای این وسایل ارتباط جمعی نام برد، آسیب هایی نیز این وسایل به همراه داشته است که می تواند به سه دسته آسیب های فردی، خانوادگی و اجتماعی اشاره کرد.

آنچه در این امر قابل توجه است، آسیب های فردی به گونه ایست که آسیب های خانوادگی و اجتماعی را به همراه خواهد داشت و آسیب های خانوادگی نیز می تواند منجر به آسیب های فردی و اجتماعی شود. از همین روی شناخت این آسیب ها یک امر مهم می باشد.

یکی از امور آسیب زایی که امروزه در بستر فضای این ارتباطات جمعی بسیار دیده می شود، خودنمایی و تبرجی است که به گونه های مختلفی صورت می گیرد. از عکس های با لباس های مختلف خانم ها تا غذایی که در هر وعده آن را تهیه می کنند و می خورند. به گونه ای که ممکن است این برداشت شود که برخی از این رسانه های جمعی و اجتماعی، تنها برای خودنمایی برخی از افراد شکل گرفته است و کاری دیگر از آن بر نمی آید.

از همین روی لازم است علل این شهرت طلبی و خودنمایی ها کشف شده و در مقام اصلاح آن برآمد. برخی از این علل را در ادامه خواهید خواند.

۱)اختلالات شخصیت

یکی از عمده عللی که باعث رفتارهای شهرت طلبی و نیز خودنمایی در بستر رسانه ها می شود، می توان به بیماری های روانی اشاره کرد و از میان آنها به دسته اختلالات شخصیت. شخصیت های خودشیفته و نیز نمایشی، دو نوع از اختلالات شخصیت هستند که استعداد فراوانی در این موضوع دارند و به گونه ای به دنبال این خودنمایی ها هستند.

اختلال شخصیت خودشیفته، یکی از اختلالات شخصیت است که در روان شناسی از آن به اختلال شخصیت خوشیفته (نارسیستیک)[۱] (NPD) نام برده می شود. اختلال شخصیت نارسیسی (NPD) یک اختلال شخصیت است که با  رفتارهایی طولانی مدت با یک الگویی غیر طبیعی از احساسات خود بزرگ بینی، خودخواهی، نیاز بیش از حد به تحسین دیگران، و نیز عدم همدلی که از بزرگسالی خود را نشان می دهد، مشخص می شود.[۲]

اختلال دیگر، اختلال شخصیت نمایشی است. اختلال شخصیت نمایشی(هیستریونیک) (HPD)[۳]، اختلالی است که احتمال بروز آن در زنان بیشتر از مردان است. این افراد به شدت دوست دارند که مورد توجه دیگران قرار بگیرند، از همین روی دست به رفتارهای افراطی زده و یا هیجانات شدید را از خود بروز می دهند.[۴]

افراد مبتلا به این دو اختلال، زمینه بسیار مساعدی برای این دست از فعالیت های افراطی در خودنمایی و شهرت طلبی در بستر رسانه های جمعی و اجتماعی دارند که اگر این امر مورد استقبال جامعه قرار گیرد، می تواند منجر به رفتارهای پرخطر دیگری نیز از ایشان شود.

این افراد برای از دست ندادن مخاطبان خود دست به هر کاری می زنند تا بتوانند آن حس منحصر به فرد بودن خود را به رخ دیگران بکشانند.

۲)عقده حقارت

یکی از عوامل دیگری که باعث می شود، افراد به خودنمایی و شهرت طلبی اقدام کنند، عقده های حقارتی است که ممکن است از کودکی با خود همراه داشته اند. افرادی که دارای عقده  حقارت هستند به دنبال جبران کمبودهای خود از هر راهی هستند. عقده حقارت انسان را بدان جا می برد که برای شهرت طلبی اقدام به هر کاری حتی آسیب زدن به خود می کنند. آسیب های بدنی و جراحی های خطرناک از جمله نمونه هایی از این موارد است.

انسانی که ارزش خود را در دیده شدن توسط دیگران بداند برای این شهرت دست به هر کاری می زند و ابایی ندارد که این کارها، کارهایی است که در جامعه به گونه ای ناهنجاری شمرده می شود.

۳)کسب درآمد

امروزه یکی از روش های کسب درآمد، از طریق سایت های اینترنتی و فضای مجازی است. افرادی امروزه با فعالیت های گسترده در این فضا توانسته اند، درآمدهای اقتصادی ای را کسب کنند. جذب مخاطبین در بستر فضای سایت های اینترنتی و مجازی شیوه های گوناگونی دارد که برخی از افراد از روش های نادرست به جذب این مخاطبین اقدام می کنند.

۴)ارزش های نادرست جامعه

یکی دیگر از عواملی که می تواند زمینه ساز این دست از رفتارهای آسیب زا همچون شهرت طلبی و … باشد، ارزش های نادرست جامعه است. در جامعه ای که ارزش انسان ها را بر اساس زیبایی ظاهری و نیز لباس های گران قیمت ارزش گذاری کند، لاجرم جامعه ایست که ارزش های انسانی بر آن حاکم نیست. از همین روی افراد برای کسب شهرت در این دست از جوامع، از فخرفروشی بهره می گیرند.

سخن آخر

انسانی که در مکتب اهل بیت (علیهم السلام) تربیت می شود، انسانی است که هدف از زندگی را در رسیدن به سعادت می داند نه یافتن شهرت. از همین روی فردی که دارای اهداف الهی است، آنچه تجربه می کند سلامت جسم و روان اوست ولی انسانی که سعادت و خوشبختی را در به چشم دیگران آمدن می داند نمی تواند از یک سلامت جسمی و روانی مطلوب برخوردار باشد.

پی نوشت:[۱] .Narcisstistic Personality Disorder[۲] . انجمن روان پزشکی آمریکا، راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی ویراست پنجم (DSM-5)، مترجم: فرزین رضاعی و دیگران، تهران: نشر ارجمند، سوم، ۱۳۹۵، ص ۷۰۸.[۳] . Histrionic personality disorder[۴] . همان، ص ۷۰۵.

نویسنده: محمدحسین افشاری