متنی که در ادامه آمده است چکیده پایان نامه ارشد اینجانب در رشته عاوم قرآن و حدیث خدمت دوستان ارائه می گردد که مطالب آن نیز در بخش های مختلف قرار داده شده است تا اگر پژوهشگری خواهان مطالعه آن بود بتواند مطالب آن را در سایت بیابد.
استاد راهنمای این پایان نامه حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی نصیری بودند و استاد بزرگوارم حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمد غلامعلی نیز مشاوره آن را برعهده داشتند که در اینجا از این دو بزرگوار تشکر می کنم .
چکیده
قرآن کریم به عنوان معجزۀ آخرین پیامبرخدا۹، دارای اصول، مبانی و روش هایی منحصر به فرد در تربیت انسان هاست تا غایت آفرینش انسان، یعنی رسیدن به سعادت ابدی، تحقق یابد.
در این میان توجه به آیات تربیتی قرآن و رویکرد مفسّران به این دست از آیات، می تواند راهگشای مباحث تربیتی و برآورده کننده نیازهای امروز جامعۀ جهانی در امر تربیت در گونه های مختلف آن باشد.
«تربیت دینی» و «تربیت اجتماعی» دو گونه مهم تربیتی است که نیازمند شناسایی روش قرآن است. در این پژوهش، آثار تفسیری «المیزان فی تفسیر القرآن المجید»، «الجدید فى تفسیر القرآن المجید»، «اطیب البیان فی تفسیر القرآن»، «مواهب الرحمان فی تفسیر القرآن»، «تقریب القرآن الی الاذهان»، «تفسیر الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن»، «تفسیر نمونه»، «تفسیرکوثر» به عنوان برخی از آثار مفسّران امامی ایرانی در سده اخیر، معیار تحقیق قرار گرفت و با محوریت آیات ۱۳۶سوره نساء، ۳۰ روم و ۱۴ حجرات در حوزه »تربیت دینی» و آیات ۹۰ سوره نحل، ۳۲ سوره زخرف و ۱۳ سوره حجرات در حوزه «تربیت اجتماعی» به عنوان آیاتی که مهم ترین نکات «تربیت دینی» و «تربیت اجتماعی» را تبیین می کنند، پرداخته شد. ازمیان مفسران امامی ایران معاصر، علامه طباطبایی، محمد بن حبیب الله سبزواری، سید عبدالحسین طیب، محمد صادقی تهرانی، سید محمد حسینی شیرازی و ناصرمکارم شیرازی مفسّرانی بودند که بیشترین توجه را در تیین «تربیت دینی» و «تربیت اجتماعی» داشته اند.
دستاورد نگاه اجتماعی به آیات قرآن این است که آیات بسیاری را می توان در آن یافت که به این مسئله توجه داشته اند و اسلام دینی است که به جامعه و تربیت افراد برای حضور در آن دستورات و برنامه های خاصی دارد و نتیجه دقت در آیات تربیت دینی آن است که قرآن کریم برای پایبند کردن مومنان دستوراتی در این زمینه دارد تا هم ایمان قوت پیدا کند و هم در وجود انسان ریشه بدواند.
کلید واژه:گونه های تربیت، مفسران امامی ایرانی معاصر، تربیت دینی، تربیت اجتماعی، آیات تربیت دینی، آیات تربیت اجتماعی.
الخلاصه
للقرآن الکریم بصفته معجزه للنبیّ الخاتم (صلّى الله علیه وعلى آله) أصول وأسس ومناهج خاصّه به فی تربیه البشریّه لتحقیق غایه الخلقه ألا وهی السعاده الأبدیّه.
الآیات التربویّه واهتمام المفسّرین بهذه الآیات یحضى بدور تأسیسیّ فی الأبحاث التربویّه ویلبّی ذلک حاجه المجتمع العالمیّ فی شتّى مجالات التربیّه على تعدّدهاهذه الأیّام.
التربیه الدینیّه والتربیه الإجتماعیّه هما من أنواع التربیه التی تحتاج إلى دراسه المنهج القرآنیّ والبحث الحاضر قد اتّخذ من (المیزان فی تفسیر القرآن) و(الجدید فی تفسیر القرآن) و(أطیب البیان فی تفسیر القرآن) و(مواهبالرحمانفیتفسیرالقرآن) و(تقریب القرآن إلى الأذهان) و (تفسیر الفرقان فی تفسیر القرآن) و(تفسیر نمونه) و (تفسیر کوثر) بصفتها من التفاسیر الإمامیّه فی القرن الحاضر أساساً للبحث وترکّز البحث حول آیه ۱۳۶ من سوره النساء وآیه ۳۰ من سوره الروم وآیه ۱۴ من سوره الحجرات فی مجال التربیه الدینیّه وآیه ۹۰ من سوره النحل وآیه ۳۲ من سوره الزخرف و آیه ۱۳ من سوره الحجرات فی مجال التربیه الإجتماعیّه على أنّ کلّاً من هذه الآیات هی أهمّ ما ورد فی ذلک الموضوع فی القرآن الکریم. وقد اهتمّ بالتربیه الدینیّه والتربیه الإجتماعیّه من بین المفسّرین الإمامیّین المعاصرین العلامه الطباطبائیّ ومحمد بن حبیب الله السبزواریّ والسید عبدالحسین الطیّب ومحمد الصادقیّ الطهرانیّ والسید محمد الحسینیّ الشیرازیّ وناصر مکارم الشیرازیّ.
نتیجه الرؤیه الإجتماعیّه للآیات القرآنیه هی معرفه أنّ القرآن یشتمل على عدد کبیر من الآیات التی تبیّن هذا النوع من التربیه وأنّ الإسلام له عنایه بالمجتمع وتربیه الإنسان للعیش فیه وقد وضع لذلک منهجاً خاصّاً ونتیجه التدبّر فی الآیات التربویّه هی أنّ القرآن الکریم یشتمل على آیات یترسخ بها الإیمان فی قلوب المؤمنین وینمو عبر الإلتزام بالقضایا الدینیّه.
المصطلحات: أنواع التربیه، المفسّرون الإمامیّون المعاصرون، التربیه الدینیّه، التربیه الإجتماعیّه، آیات التربیه الدینیّه، آیات التربیه الإجتماعیّه
abstract
As God’s final prophet miracle, Quran has principles, fundamentals and unique way to train humansuntil limit the creation of man, i.e. to achieve eternal salvation, is fulfilled.
The cultural verses of Qur’an and commentatorsapproach to these verses, can address the educational needs of nowadays international community in the differenttypes.
“Religious education “and” social education” are two important educational types which require detection methods of Qur’an.
In this study, these interpretations as the compilations of Iranian imamicommentatorsin the last centurywere used as the basis of the research.
“al-Mizan fi Tafsir al-Quran al-Majid”,”al-Jadid fi Tafsir al-Quran al-Majid”,”AtyabAl-Bayan fi Tafsir al-Quran “,”Mavaheb al-Rahman fi Tafsiral-Quran”,”Taqrib(approximation) al-Quranila(to) al-Aazhan”,”Tafsir al-furqanfi Tafsir al-Quran bi al-Quran”,” TafsirNemuneh”,”TafsirKawthar”.
We discussed based on the verses136 of “an-Nisa”, 30 of “room” and 14thof “al-Hujraat” in the field of “religious education”and verses 90 of”an-Nahl”, 32 of”az-Zukhruf” and 13th of “al-Hujraat” in the field of “social education” as the verses that explain most important points of the “religious education” and “social education”.
Out of contemporary ImamiIranian commentators, AllamehTabatabai , Muhammad HabibullahSabzevari, Seyed Abdul HosseinTayib , Muhammad SadeghiTehrani , Seyed Muhammad HosseiniShirazi and NasirMakarmShirazi are commentators who have the highest note in ” religious education ” and ” social education “.
As the achievements of the social look in verses of Quranwe can find many different verses which note to the aspects of the social educationand Islam as a social religion commandsspecial programs to the people to attend in community.
And the result ofattention to the verses of religious education is that the Holy Quranhas commands to adhere thebelievers inreligious education and then to strength their faith and naturalize in their mind.
Keywords: types of training, contemporary ImamiIranian commentators, religious education, social education, religious education verses, social education verses.