آخرین خبرها

تشخیص افتراقی اختلالات جنسی

الف)انزال زود رس

یک بیماری طبی دیگر. تشخیص افتراقی عمده میان انزال دیررسی است که با یک بیماری طبی دیگر یا جراحت به طور کامل تبیین میشود و انزال دیررسی که با علل روان زاد، نامعلوم یا ترکیبی از علل روان شناختی و طبی همراه است. یک جنبه موقعیتی برای این شکایت، یک بنیاد روان شناختی را برای این مشکل مطرح می کند (برای مثال مردانی با الگوهای برانگیختگی نابهنجار جنسی، مردانی که در فعالیت جنسی با شریک زندگی نیازمند فعالیتی با آداب و تشریفات وسواسی هستند. یک جراحت یا بیماری طبی دیگر ممکن است مستقل از موضوع های روان شناختی باعث انزال دیررس گردد. برای مثال، ناتوانی در انزال می تواند ناشی از تخریب عصب مرتبط با اندام های تناسلی باشد، مانند آنچه که میتواند پس از آسیب

جراحی آسیب زای گره سمپاتیک کمری، جراحی شکمی صفاقی یا سمپاتکتومی کمر روی دهد. به نظر می رسد که انزال تحت کنترل دستگاه عصبی خودکار مرتبط با عصبهای هیپوگاستریک (سمپاتیک) و شرمگاهی (پاراسمپاتیک) قرار دارد. تعدادی از بیماری های تحلیل برنده عصب از قبیل اسکلروز چندگانه و نوروپاتی دیابتی و الکلی هم میتواند باعث ناتوانی در انزال گردد. انزال دیررس باید از پس روی انزال (یعنی انزال در مثانه) هم تمیز داده شود که ممکن است به دنبال برش پروستاتی مربوط به دستگاه ادراری به وجود بیاید.

مصرف مواد دارو. تعدادی از عوامل دارویی مانند ضدافسردگی ها، ضد روان پریشی ها، داروهای آلفاسمپاتیک و مواد افیونی می تواند باعث مشکلات انزال گردند.

کژکاری مرتبط با ارگاسم. مشخص کردن این موضوع در شرح حال مهم است که آیا این شکایت مرتبط با انزال دیررس است یا حس ارگاسم باهر دو. انزال دراندام تناسلی روی میدهد. در حالی که تصور میشود که تجربه ارگاسم عمدتا ذهنی است. انزال و ارگاسم، معمولا (اما نه همیشه) باهم روی می دهند. برای مثال مردی با یک الگوی انزال طبیعی ممکن است از کاهش لذت (یعنی انزال بدون لذت)‌ شکایت کند. چنین شکایتی به عنوان انزال زودرس کدگذاری نمی شود اما می تواند به عنوان سایر اختلالات عملکرد جنسی (کژکاری جنسی)‌ معین یا کژکاری جنسی نامعین کدگذاری شود.[۱]

 

ب)‌‌ اختلال نعوظ

اختلالات روانی غیر جنسی. اختلال افسردگی اساسی با اختلال نعوظ رابطه نزدیکی دارد و اختلال نعوظ همراه با اختلال افسردگی شدید ممکن است روی دهد.

کارکرد نعوظی بهنجار. این افتراق باید در برگیرنده توجه به کارکرد نعوظی بهنجار در مردان با انتظارات خیلی بالا باشد.

مصرف مواد دارو. یک تشخیص افتراقی عمده دیگر این است که آیا مشکل نعوظ ثانویه به مصرف مواد دارو است یا خیر. شروعی که همزمان با شروع مصرف مواد دارو است و با قطع مصرف مواد دارو یا کاهش دوز آنها محو می شود، کژکاری جنسی ناشی از یک ماده دارو را مطرح می کند.

یک بیماری طبی دیگر. دشوارترین جنبه تشخیص افتراقی اختلال نعوظ حذف مشکلات نعوظی است که با عوامل طبی به طور کامل تبیین می شوند. چنین مواردی تشخیص اختلال روانی را دریافت نمی کند. تمیز میان اختلال نعوظ به عنوان یک اختلال روانی و اختلال عملکرد نعوظ ناشی از یک بیماری طبی دیگر، غالبأ قطعی نیست و بسیاری از موارد، علل پیچیده و تعاملی عوامل روان شناختی و زیستی دارند. اگر فردی سن بالای ۴۰ – ۵۰ سال را با مشکلات طبی همزمان داشته باشد، تشخیص افتراقی باید شامل علل طبی به ویژه بیماری عروقی باشد. وجود یک بیماری جسمانی مشهور به ایجاد مشکل نعوظ، یک رابطه على را تأیید نمی کند. برای مثال، مردی با دیابت شیرین ممکن است در پاسخ به استرس روان شناختی، اختلال نعوظ نشان دهد. در کل، اختلال عملکرد نعوظ ناشی از عوامل جسمانی، فراگیر است و شروع تدریجی دارد. یک استثنا عبارت است از مشکلات نعوظ پس از جراحت آسیب زای عصب های مرتبط با اندامهای تناسلی (مانند آسیب طناب نخاعی). مشکلات نعوظ موقعیتی و غیر پیوسته که شروعی حاد پس از یک رویداد پراسترس زندگی داشته است بیشتر ناشی از رویدادهای روان شناختی است. سن زیر ۴۰ سال هم علل روانشناختی را برای این مشکل مطرح می کند.

سایر کژکاری های جنسی. اختلال نعوظ ممکن است همزمان با انزال زودرس و اختلال کمبود میل جنسی مردان وجود داشته باشد[۲]

 

ج ) اختلال ارگاسمی زنان

اختلالات روانی غیر جنسی. اختلالات روانی غیر جنسی از قبیل اختلال افسردگی اسایسی که با کاهش قابل توجه علاقه یا لذت به تما یا تقریبا تمام فعالیت ها مشخص می شود ممکن است اختلال ارگاسم زنان را تببین کند. اگر مشکلات ارگاسم با اختلال روانی دیگر بهتر تبیین می شود در این صورت تشخیص ارگاسم زنان گذاشته نمی شود.

کژکاری جنسی ناشی از مواد/ دارو. مصرف مواد/ دارو ممکن است مشکلات ارگاسم را تبیین کند.

یک بیماری طبی دیگر. اگر این اختلال ناشی از یک بیماری طبی دیگر است (مانند اسکلروز چندگانه آسیب طناب نخاعی) در این صورت تشخیص اختلال ارگاسم زنان داده نمی شود.

عوامل بین فردی. اگر عوامل زمینه ای برجسته با عوامل ارتباطی از قبیل آشفتگی شدید روابط، خشونت شریک زندگی، صمیمی یا دیگر استرس زاهای چشم گیر با مشکلات ارگاسم رابطه دارد، در این صورت تشخیص اختلال ارگاسم زنان داده نمی شود.

سایر کژکاری های جنسی. اختلال ارگاسم زنان ممکن است همراه با سایر اختلالات عملکرد جنسی (مانند اختلال ، میل/ برانگیختگی جنسی زنان) روی دهد. وجود سایر اختلالات، عملکرد جنسی (کژکاری جنسی تشخیص اختلال ارگاسم زنان، را رد نمی کند. مشکلات ارگاسمی گاهگاهی که کوتاه مدت یا نامکرر است و با آشفتگی یا تخریب چشمگیر بالینی همراه نیست به عنوان اختلال ارگاسم زنان تشخیص داده نمی شود. همچنین اگر این مشکلات حاصل تحریک جنسی نامناسب باشد، این تشخیص مناسبت ندارد.[۳]

 

د) اختلال میل/برانگیختگی جنسی زنان

اختلالات روانی غیر جنسی. اختلالات روانی غیر جنسی از قبیل افسردگی اساسی که در آن «کاهش قابل توجه علاقه یا لذت در تمام یا تقریبا تمام فعالیت ها در بیشتر اوقات روز و تقریبا هر روز» وجود دارد ممکن است فقدان میل/برانگیختگی جنسی را تبیین کند. اگر کمبود میل یا برانگیختگی به طور کامل مربوط به اختلال روانی دیگر است در این صورت تشخیص اختلال میل/برانگیختگی جنسی داده نمی شود.

مصرف مواد/دارو. مصرف موارد یا دارو ممکن است کمبود میل/برانگیختگی را تبیین کند.

یک بیماری طبی دیگر. اگر علائم جنسی تقریبا به طور انحصاری مرتبط با تأثیرات یک بیماری طبی دیگر (مانند دیابت شیرین، بیماری قلبی عروقی، اختلال تیروئید، اختلال دستگاه عصبی مرکزی) تلقی می شود در این صورت تشخیص اختلال میل/ برانگیختگی جنسی زنان گذاشته نمی شود.

عوامل بین فردی. اگر عوامل زمینه ای قابل توجه با عوامل بین فردی از قبیل آشفتگی شدید روابط، خشونت شریک زندگی صمیمی یا دیگر عوامل استرسی قابل توجه، علائم میل برانگیختگی جنسی را تبیین می کند در این صورت تشخیص میل/برانگیختگی جنسی زنان گذاشته نمی شود.

سایر اختلالات عملکرد جنسی. وجود سایر اختلالات عملکرد جنسی (کژکاری جنسی)، تشخیص اختلال میل/ برانگیختگی را رد نمی کند. در زنان تجربه بیش از یک کژکاری جنسی شایع است. برای مثال، وجود درد تناسلی مزمن ممکن است باعث فقدان میل برای فعالیت جنسی دردناک گردد. فقدان میل و برانگیختگی در طول فعالیت جنسی ممکن است توانایی ارگاسمی را آسیب بزند. در مورد برخی از زنان، تمام جنبه های پاسخ جنسی ممکن است ناراحت کننده و توام با ناخشنودی باشد .

فقدان یا نامناسب بودن محرک های جنسی. هنگام در نظر گرفتن تشخیص های افتراقی، ارزیابی تفاوت تحریک های جنسی در تجربه جنسی زن اهمیت دارد. در مواردی که فقدان یا نامناسب بودن محرک های جنسی در این نمای بالینی نقش دارد، ممکن است دلیلی برای توجه بالینی باشد اما تشخیص کژکاری جنسی گذاشته نمی شود. همچنین، تغییرات گذرا و انطباقی در کارکرد جنسی که ثانویه بر یک رویداد قابل توجه زندگی یا فردی است در این تشخیص افتراقی باید مورد توجه قرار گیرد.[۴]

 

ه) اختلالات دخول/درد تناسلی – لگنی

یک بیماری طبی دیگر. در بسیاری از موارد، زنان دچار اختلال دخول / درد تناسلی- لگنی تشخیص یک بیماری طبی دیگر را هم دریافت می کنند (مانند لیکن اسکلروز، اندومتریوز، بیماری التهاب لکن، آتروفی ولوواژینال). در برخی از موارد، درمان این بیماری طبی ممکن است اختلال دخول/ درد تناسلی- لگنی را تخفیف دهد. اما در بیشتر موارد این موضوع صدق نمی کند. ابزارها یا روش های تشخیصی متری وجود ندارد که به بالینگر امکان دهد بداند که بیماری طبی اولیه است یا اختلال دخول / درد تناسلی- لگنی. غالبا تشخیص و درمان بیماری های طبی همراه دشوار است. برای مثال، افزایش وقوع درد در طول آمیزش پس از یائسگی ممکن است گاهی به خشکی تناسلی یا آتروفی ولوواژینال مرتبط با کاهش سطوح استروژن مربوط باشد. با این حال، رابطه میان خشکی / آتروفی ولوواژینال، درد و استروژن به خوبی مشخص نشده است.

اختلال علائم جسمانی و اختلالات مرتبط. برخی از زنان دچار اختلال دخول / درد تناسلی- لگنی تشخیص اختلال علائم جسمانی را هم دریافت می کنند. از آنجا که هم اختلال دخول / درد تناسلی- لگنی و هم اختلال علایم جسمانی و اختلالات مرتبط تشخیص های جدید هستند هنوز مشخص نیست که آیا آنها به طور معتبری قابل افتراق هستند یا خیر. برخی از زنان با تشخیص اختلال دخول / درد تناسلی-لگنی تشخیص یک هراس اختصاصی را هم دریافت خواهند کرد.

تحریک های جنسی ناکافی. هنگام در نظر گرفتن تشخیص افتراقی این نکته مهم است که بالینگر کفایت تحریک جنسی در تجربه جنسی زنان را ارزیابی کند. موقعیت های جنسی که در آن رابطه مقدماتی یا برانگیختگی وجود ندارد ممکن است به مشکلاتی در دخول، درد یا اجتناب منجر شود. اختلال عملکرد نعوظ یا انزال زودرس در شریک زندگی مرد ممکن است به مشکلاتی در دخول منجر شود. این شرایط باید به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد. در برخی موقعیت ها، یک تشخی اختلال دخول / درد تناسلی- لگنی ممکن است نامناسب باشد.[۵]

 

و) اختلال کمبود میل جنسی مردان

اختلالات روانی غیرجنسی. اختلالات روانی غیر جنسی از قبیل اختلال افسردگی اساسی که با «کاهش قابل توجه علاقه یا لذت در تمام یا تقریبا تمام فعالیت ها» مشخص می شود ممکن است این فقدان میل جنسی را تبیین کند. اگر این فقدان میل با اختلال روانی دیگر بهتر تبیین می شود در این صورت تشخیص اختلال کمبود میل جنسی گذاشته نمی شود. مصرف مواد/ دارو. مصرف مواد/دارو می تواند کمبود میل جنسی را توضیح دهد.

یک بیماری طبی دیگر. اگر فقدان/ کمبود میل جنسی و کمبود/ فقدان افکار یا خیال پردازی های شهوت انگیز با تأثیرات یک بیماری طبی دیگر بهتر تبیین شود (مانند هیپوگنادیسم، دیابت شیرین، اختلال عملکرد تیروئید، بیماری دستگاه عصبی مرکزی) در این صورت تشخیص اختلال کمبود میل جنسی گذاشته نمی شود.

عوامل بین فردی. اگر عوامل زمینه ای با عوامل بین فردی چشم گیر از قبیل آشفتگی شدید رابطه با سایر استرس زاهای قابل توجه با فقدان میل در مرد همراه باشد، در این صورت تشخیص اختلال کمبود میل جنسی مردان گذاشته نمی شود.

سایر اختلالات عملکرد جنسی. وجود سایر اختلالات عملکرد جنسی (کژکاری جنسی)، تشخیص اختلال کمبود میل جنسی در مردان را رد نمی کند؛ شواهدی وجود دارد که بالغ بر نیمی از مردان دچار کمبود میل جنسی مشکلات نعوظ هم دارند واندکی کمتر از این افراد ممکن است مشکلات انزال زودرس هم داشته باشند. اگر فرد خود را غیرجنسی می داند و این امر میل جنسی پایین مرد را تبیین می کند در این صورت تشخیص اختلال کمبود میل جنسی مردان داده نمی شود.[۶]

 

ز) انزال زودرس

کژکاری جنسی ناشی از مواد دارو. زمانی که مشکلات انزال زودرس منحصرا ناشی از مصرف مواد، مسمومیت یا محرومیت باشد، تشخیص مناسب کژکاری جنسی ناشی از مواد/ دارو است.

نگرانی های مربوط به انزال که ملاک تشخیصی را  برآورده نمی کند. شناسایی مردانی با نهفتگی های بهنجار انزال که خواهان نهفتگی های طولانی تر انزال هستند و مردانی با انزال زودرس دوره ای (برای مثال در طول اولین تماس جنسی با یک شریک جدید که ممکن است یک نهفتگی کوتاه انزال شایع یا هنجاری باشد) ضرورت دارد. هیچ کدام از این حالات به تشخیص انزال زودرس نمی انجامد حتی اگر برای برخی از مردان ناراحت کننده باشد.[۷]

 

ح) کژکاری های ناشی از موارد/دارو

اختلالات عملکرد جنسی (کژکاری جنسی غیر مرتبط با مواد). بسیاری از اختلالات روانی از قبیل اختلالات افسردگی، دوقطبی، اضطرابی، و روان پریشی با اختلالات عملکرد جنسی ارتباط دارند. بنابراین، افتراق یک کژکاری جنسی ناشی از مواد دارو از یک تظاهر اختلال روانی زمینه ای می تواند بسیار دشوار باشد. این تشخیص معمولا زمانی اثبات می شود که یک رابطه نزدیک میان آغاز یا قطع مواد دارو مشاهده شود. یک تشخیص روشن در صورتی می تواند اثبات شود که مشکل پس از شروع مواد دارو روی دهد، با قطع مواد دارو ناپدید گردد، و با ارائه همان دارو باز گردد. بیشتر عوارض جانبی ناشی از مواد دارو مدت کوتاهی پس از شروع یا قطع آن بروز می کند. تشخیص قطعی عوارض جانبی جنسی که فقط پس از مصرف مزمن یک ماده/دارو روی می دهد ممکن است فوق العاده دشوار باشد.[۸]

 

محمد حسین افشاری

منبع: کتاب «راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی» (ویرایش پنجم)

ترجمه: دکتر فرزین رضاعی و همکاران

[۱] . انجمن روانشناسی آمریکا راهنمایی تشخیصی و آماری اختلال های روانی. مترجم: فرزین رضاعی و همکاران.ص ۴۶۴

[۲] . ص ۴۶۶-۴۶۷

[۳] . ص ۴۷۰

[۴] . ص ۴۷۴

[۵] . ص ۴۷۸

[۶] . ص ۴۸۱

[۷] . ص ۴۸۴

[۸] . ص ۴۸۸

همچنین ببینید

سیمای خانواده اسلامی در نگاه امام رضا (علیه‌السلام)

سیمای خانواده در نگاه امام رضا (علیه السلام)

«خانواده» از گذشته‌های دور تا به امروز به‌عنوان مهم‌ترین نهاد اجتماعی و پایه‌گذار جوامع، فرهنگ‌ها و تمدن‌های بشری شناخته شده‌است. دین اسلام، به‌عنوان یک مکتب انسان‌ساز، توجه ویژه‌ای به ارزش و مقام خانواده دارد و آن را مرکز تربیت می‌داند. سعادت و شقاوت جامعه انسانی را نیز به اصلاح و فاسد بودن این نهاد وابسته می‌داند و تشکیل خانواده را به‌عنوان تأمین‌کننده نیازهای عاطفی و معنوی انسان، از جمله دستیابی به آرامش، تلقی می‌کند. خانواده تنها نظام اجتماعی است که در تمامی جوامع، چه مذهبی و چه غیرمذهبی، مورد پذیرش و توسعه قرار گرفته و در هر جامعه نقش و جایگاه متفاوتی دارد. هرچند خانواده یک هسته کوچک اجتماعی است، اما تأثیر و نقش آن در زندگی اجتماعی مردم برجسته و قابل توجه است. در آیه ۷۴ سوره فرقان آمده است: «وَالَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّیاتِنَا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَامًا؛ و کسانی که می‌گویند خدایا، ما را از همسرانمان نور چشمان ببخش و ما را رهبر پرهیزکاران گردان.» این آیه بر اهمیت خانواده و پیش آهنگی آن در تشکیل جامعه نمونه انسانی اشاره دارد، چنان که پیوندهای سالم و درخشان خانوادگی را ایده آل پرهیزکاران معرفی می‌کند. با توجه به اهمیت موضوع خانواده و نقش آن در سعادت فردی و اجتماعی، این نوشتار به‌دنبال ترسیم سیمای خانواده اسلامی از دیدگاه امام رضا (علیه‌السلام) هست. به‌عبارت دیگر، این پژوهش می‌کوشد تا با بررسی روایات و سخنان امام رضا (علیه‌السلام)، ویژگی‌های یک خانواده تراز اسلامی را شناسایی و تحلیل کند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.