آخرین خبرها

اسباب بازی مناسب سنین یک تا سه سال

اسباب بازی مناسب سنین یک تا سه سال
اسباب بازی مناسب سنین یک تا سه سال

در انتخاب اسباب بازی، باید سن کودک، کیفیت و نوع اسباب بازی مورد دقت والدین قرار بگیرد. 


چکیده: بازی و اسباب بازی نقش بسیار مهمی در زندگی کودکان دارد. برخی روان شناسان بر این باورند هستند که بازی برای کودکان صرفاً یک بحث وقت گذراندن و کسب لذت نیست بلکه کودک با بازی کردن تجربه کسب می کند و درس زندگی می آموزد. در این میان اسباب بازی نقش بسیار مهم تری دارد. در این نوشتار به اسباب بازی های مناسب سنین یک تا سه سال اشاره خواهیم کرد. با ما همراه باشید. 

برای فرزند خود چه اسباب بازی ای بخرم؟

با به دنیا آمدن کودک و طی شدن مراحل اولیه رشد، آنگاه که کودک یاد می گیرد نسبت به اطراف خود توجه بیشتری نشان دهد، یکی از دغدغه های والدین تهیه وسایل اسباب بازی برای کودک است. در این میان یک سئوال است که ذهن بسیاری از خانواده ها را درگیر می کند و آن این است که چه وسیله ای برای کودک ایشان مناسب است؟ آیا از همان ابتدا لازم نیست اسباب بازی هایی که تهیه می شود بر اساس جنس آنها باشد؟ یا نه می توان از همان ابتدا باید برای پسرها، ماشین پلیس خرید و برای دختران عروسک! پاسخ به همه این سئوالات نیاز به گفتگوی بسیار دارد و ما در این نوشتار به بیان اسباب بازی هایی که مناسب سنین یک تا سه سال است پرداخته ایم.

اسباب بازی های سنین زیر ۱ سال

هنگام تولد، مغز از هر ساختار جسمانی دیگر به انازه بزرگسالی خود نزدیک تر است و در طول نوباوگی و نوپایی با سرعت حیرت انگیزی به رشد ادامه می دهد.[۱]پس باید هر آنچه که باعث افزایش رشد مغزی کودک می شود در تربیت او به کار گرفت که یکی از این موارد در کنار تغذیه و دیگر مسایل روانی، اسباب بازی هایی است که در اختیار او قرار می گیرد.با به دنیا آمدن کودک و طی شدن مراحل اولیه رشد، آنگاه که کودک یاد می گیرد نسبت به اطراف خود توجه بیشتری نشان دهد، یکی از دغدغه های والدین تهیه وسایل اسباب بازی برای کودک است. در این میان یک سئوال است که ذهن بسیاری از خانواده ها را درگیر می کند و آن این است که چه وسیله ای برای کودک ایشان مناسب است؟
آنچه کودکان از همان ابتدای تولد با آن مانوس هستند همان جغجغه های دستی، فرفره، عروسک های صدادار که بیشتر آن را والدین برای جلب توجه دست شان می گیرند، یا دندانی هایی که به محض جوانه زدن دندان، والدین برای کودکان شان در شکل های مختلف تهیه می کنند که امروزه با تنوعی که در آنها دیده می شود به گونه ای اسباب بازی کودک به شمار می آید. لمس کردن و مکیدن برای کودک در این دوران به گونه ای هم بازی و لذت است[۲] و هم به دست آوردن تجربه.
با وارد شدن به نیمه دوم اولین سال زندگی، نوع اسباب بازی کودک شکل دیگری به خود می گیرد.عروسک های پلاستیکی که با فشار دادن آن صداهایی از آن برمی خیزد و مورد جلب توجه کودک می شود، اسباب بازی های کوکی چراغ دار، جورچین های درشت که باید به گونه ای از دهان کودک بزرگ تر باشند، مکعب های بزرگ و نرم به حالت اسفنجی که کودک بتواند آن ها را به راحتی لمس و فشار دهد،[۳] [۴] با رنگ های روشن و شاداب می تواند بخشی از اسباب بازی های مناسب این سن باشد.[۵] آنچه در این دوران باید خانواده بدان توجه داشته باشند این است که وسایل بازی بچه ها از لحاظ کیفیت و ایمنی به گونه ای باشد که به سلامت جسمانی ایشان آسیب وارد نکند. کیفیت تولیدی باید به گونه ای باشد که برای ساخت آن از مواد اولیه سالم بهره گرفته شده باشد و از لحاظ ایمنی نیز باید آن اسباب بازی امکان تبدیل شدن به قطعات کوچک را نداشته باشد که کودک به راحتی بتواند آن ها را در دهان خود وارد کند.
یک دست دیگر از اسباب بازی هایی که می تواند مناسب این سنین باشد، اسباب بازی های چند طبقه است که می تواند به رشد مغز کودک، کمک کند. این بازی می تواند به روش های گوناگون صورت بگیرد. چیدن قطعات اسباب بازی از بزرگ به کوچک، کوچک به بزرگ، پرتاب کردن حلقه ها، قرار دادن حلقه ها در انگشت ها، گذاشتن حلقه ها در دهان و نیز چرخاندن حلقه ها از جمله روش های بازی با اسباب بازی های چند طبقه هست که والدین می توانند در این بازی کنار کودک خویش او را راهنمایی کنند.

اسباب بازی های سنین زیر ۲ سال

در بین سن یک تا دو سالگی به دلیل رشد آگاهی های لامسه ای و مهارت های زبانی، نوع اسباب بازی هایی که می توان از آن بهره گرفت، تغییر می کند.[۶] او با لمس کردن در این سن تجربه هایی را در ارتباط با اشیاء به دست می آورد که در رشد عقلانی او نیز جایگاه خاصی دارد.
غلتاندن توپ بر روی زمین، بازی ابتدایی با بلوک ها، لگوهای ساده ای که او بتواند به راحتی آنها را بر روی هم بچیند  و شکل مطلوب را بسازد،[۷] مربع و مثلث و جورچین های ساده ۴ تا ۶ قطعه ای، مکعب های چوبی در اندازه های گوناگون، مهره های بزرگی که با نخی ضخیم به نخ کشیده می شوند، مداد شمعی های کلفت، کتاب هایی از جنس مقوایی ضخیم و دارای تصاویر بزرگ و ساده، وسایل بازی در حمام ( ازجمله این موارد می توان به کتاب های حمامی، وسایل استکان، فنجان های پلاستیکی، اردک های پلاستیکی و … اشاره کرد)، حیوانات عروسکی، قطار و ماشین و کامیون های چوبی یا پلاستیکی، وسایل خانه پلاستیکی همچون ظروف آشپزخانه، ماشین های پلاستیکی مثل ماشین پلیس و … .[۸]
برخی از اسباب بازی ها هم می تواند کمک کار والدین در تربیت فرزند باشد؛ به عنوان نمونه عروسک های دستی. والدین با تهیه آن می توانند نکات تربیتی ای که لازم است برای کودک گفته شود را در قالب قصه با عروسک گردان ها اجرا کنند که این مورد تاثیر بسیار خوبی در رشد عقلانی و اخلاقی کودک نیز خواهد داشت.
توصیه ای که در مورد ایمنی و کیفیت وسایل اسباب بازی بیان شد، در این سن و دیگر سنین نیز باید مورد توجه والدین قرار بگیرد تا از آسیب زدن به ایشان جلوگیری شود. برخی از سهل انگاری ها در تهیه وسایل، موجب خفگی یا آسیب های پوستی و … به کودک شده است که برخی از این آسیب ها راهی برای جبران ندارد.

اسباب بازی های سنین زیر ۳ سال

حدود سه سالگی، قدرت به کارگرفتن موثر اشیاء، به وجود می آید. در این هنگام قدرت تجسم و تخیل کودک بیشتر می شود و دیگر در موقع بازی کردن با مکعب های چوبی، به مانند قبل بی هدف و جهت نیست.[۹]
دیگر نکته این است که شاید شروع جنسیت بخشی به اسباب بازی ها را بتوان از شروع سن سه سالگی دانست. اجباری در این انتخاب نیست. بدین معنا که اگر پسر سه ساله ای خواست با عروسک بازی کند یا دختر سه ساله ای خواست با ماشین پلیس بازی کند، باید مانع او شوید و آن را یک عیب در او ببینید. این درست نیست.
به طور طبیعی از این سن کودک خودش به سمت بازی های خاص جنس خود می رود. برای این مورد می توان از گروه های هم سن او نیز بهره جست.شروع جنسیت بخشی به اسباب بازی ها را بتوان از شروع سن سه سالگی دانست. اجباری در این انتخاب نیست. بدین معنا که اگر پسر سه ساله ای خواست با عروسک بازی کند یا دختر سه ساله ای خواست با ماشین پلیس بازی کند، باید مانع او شوید و آن را یک عیب در او ببینید. این درست نیست. یک پسر در بازی با کودکان پسر همسال خود با طریقه بازی و نیز نوع بازی های پسرانه آشنا می شود. او می آموزد که ماشین پلیس، ماشین آتش نشانی و نیز هواپیما وسیله بازی جنس اوست و یک دختر هم به همین گونه یاد می گیرد که عروسک ها و وسایل آشپزی وسیله ایست که او باید با آن ها بازی کند.
برخی از اسباب بازی ها در این سن می تواند به طور مشترک مورد استفاده دختران و پسران قرار بگیرد. اسباب بازی هایی همچون، تلفن، بازی های فکری و بازی های ساده رایانه ای[۱۰] از جمله این موارد هستند.
در این سن می توان از اسباب بازی های پیچیده تر نیز بهره جست. پازل های با تعداد بیشتر، لوگو و خانه سازی های با مدل های مختلف، ماشین های قابل تقسیم به بخش های مختلف که کودک بتواند آن ها را بر روی هم سوار کند، اسباب بازی هایی که به طور خاص مربوط به شغل خاص هست، مثل وسایل پزشکی، نجاری و … .
 
 

منابع:

  1. برک، لورا، روان شناسی رشد (از لقاح تا کودکی)، مترجم: یحیی سیدمحمدی، تهران: ارسباران، ۱۳۹۳، بیست و پنجم.
  2. دهنوی، حسین، نسیم مهر، تهران: انتشارات خادم الرضا (علیه السلام)، ۱۳۸۷، سوم.
  3. سیف، سوسن و دیگران، روان شناسی رشد، تهران: سمت، ۱۳۸۵، چهاردهم.
  4. سیلبرگ،جکی، ۱۴۰ بازی فکری با بچه ها از تولد تا سه سالگی، مترجم: آناهیتا آذری، تهران: انتشارات قدیانی، ۱۳۸۶، سوم.
  5. وندرزندن،جیمز، روان شناسی رشد، مترجم: دکتر حمزه گنجی، تهران: ساوالان، ۱۳۹۰، هشتم.

[۱] . لورا برک، روان شناسی رشد (از لقاح تا کودکی)، مترجم: یحیی سیدمحمدی، تهران: ارسباران، ۱۳۹۳، بیست و پنجم، ص ۲۱۳.[۲] . جیمز وندرزندن، روان شناسی رشد، مترجم: دکتر حمزه گنجی، تهران: ساوالان، ۱۳۹۰، هشتم، ص ۷۱.[۳] . وقتی کودک شما اشیاء را فشار می دهد، مهارت های جنبشی کوچکش را تکامل می بخشد.[۴] . جکی سیلبرگ، ۱۴۰ بازی فکری با بچه ها از تولد تا سه سالگی، مترجم: آناهیتا آذری، تهران: انتشارات قدیانی، سوم، ۱۳۸۶، ص ۵۱.[۵] . حسین دهنوی، نسیم مهر، ج ۳، ص ۳۹.[۶] . جکی سیلبرگ، پیشین، ص ۸۶.[۷] . در این سن برخی از والدین اقدام به خرید جورچین (پازل) هایی با قطعات بسیار ریز و زیاد می کنند، که این موارد می تواند اعتماد به نفس کودک را پائین بیاورد، چرا که او نمی تواند به راحتی جورچین را شکل دهد. در صورت خرید این وسیله باید تعداد بسیار کم آن را برای کودک تهیه کرد.[۸] . حسین دهنوی، نسیم مهر، تهران: انتشارات خادم الرضا (علیه السلام)، ۱۳۸۷، سوم، ص ۳۹.[۹] . سوسن سیف و دیگران، روان شناسی رشد، تهران: سمت، ۱۳۸۵، چهاردهم، ص ۲۰۴.[۱۰] . برخی بر این نظر هستند که بازی های رایانه ای برای کودکان زیر سه سال مناسب نیست. آنچه بیشتر در این مورد باید مورد توجه قرار بگیرد، مدت زمانی است که کودک با این وسایل همچون رایانه، گوشی همراه در ارتباط است. این بازی ها نباید مانع فعالیت های بدنی و نیز ارتباط های او با همسالان شود. بازی های رایانه ای در سنین ابتدایی رشد کودک حتی می تواند خود یک آسیب باشد، عدم تکلم درست یکی از آسیب های آن است.


 نویسنده: محمدحسین افشاری

همچنین ببینید

سیمای خانواده اسلامی در نگاه امام رضا (علیه‌السلام)

سیمای خانواده در نگاه امام رضا (علیه السلام)

«خانواده» از گذشته‌های دور تا به امروز به‌عنوان مهم‌ترین نهاد اجتماعی و پایه‌گذار جوامع، فرهنگ‌ها و تمدن‌های بشری شناخته شده‌است. دین اسلام، به‌عنوان یک مکتب انسان‌ساز، توجه ویژه‌ای به ارزش و مقام خانواده دارد و آن را مرکز تربیت می‌داند. سعادت و شقاوت جامعه انسانی را نیز به اصلاح و فاسد بودن این نهاد وابسته می‌داند و تشکیل خانواده را به‌عنوان تأمین‌کننده نیازهای عاطفی و معنوی انسان، از جمله دستیابی به آرامش، تلقی می‌کند. خانواده تنها نظام اجتماعی است که در تمامی جوامع، چه مذهبی و چه غیرمذهبی، مورد پذیرش و توسعه قرار گرفته و در هر جامعه نقش و جایگاه متفاوتی دارد. هرچند خانواده یک هسته کوچک اجتماعی است، اما تأثیر و نقش آن در زندگی اجتماعی مردم برجسته و قابل توجه است. در آیه ۷۴ سوره فرقان آمده است: «وَالَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّیاتِنَا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَامًا؛ و کسانی که می‌گویند خدایا، ما را از همسرانمان نور چشمان ببخش و ما را رهبر پرهیزکاران گردان.» این آیه بر اهمیت خانواده و پیش آهنگی آن در تشکیل جامعه نمونه انسانی اشاره دارد، چنان که پیوندهای سالم و درخشان خانوادگی را ایده آل پرهیزکاران معرفی می‌کند. با توجه به اهمیت موضوع خانواده و نقش آن در سعادت فردی و اجتماعی، این نوشتار به‌دنبال ترسیم سیمای خانواده اسلامی از دیدگاه امام رضا (علیه‌السلام) هست. به‌عبارت دیگر، این پژوهش می‌کوشد تا با بررسی روایات و سخنان امام رضا (علیه‌السلام)، ویژگی‌های یک خانواده تراز اسلامی را شناسایی و تحلیل کند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.