۱)عامل گشودگی (O)
مهمترین شاخص برای شناسایی افرادی که تجربه و ریسک را دوست دارند، عامل گشودگی و یا O در تست نئو هست. افرادی که در این مقیاس آزمون، نمره بالایی می گیرند میل زیادی به تجربه دارند و اهل ریسک هستند. برخی از افرادی که در این مقیاس نمره بالایی می گیرند، دارای هوش بالایی نیز هستند. چرا که افرادی که دارای هوش بالایی هست، احتمال اینکه ریسک را پذیرا باشند، بیشتر است. این دست از افراد به دنبال تجربه هیجانات هستند.
افرادی که گشودگی بالایی دارند، تجربه پذیر، افرادی غیر متعارف، نائل به زیر سئوال بردن منبع قدرت، علاقه مند به آزادی در امور اخلاقی و اجتماعی و دیدگاه های سیاسی هستند.[۱]
در این مقیاس، ۶ خرده مقیاس وجود دارد که شکل دهنده این مقیاس هستند. این مقیاس ها عبارتند از:
O1: تخیل
یکی از زیر مقیاس های آزمون نئو، تخیل است. این افراد دارای قوه خیال فعالی هستند و اگر این توانایی به خوبی مدیریت شود و در قالب هنر مورد استفاده قرار گیرد، می تواند منجر به تولیدات هنری خوبی شود. اگر این تخیل به خوبی جهت داده نشود، ممکن است زمینه ساز بیماری های روانی همچون اختلال شخصیت اسکیزوتایپال شود.
O2: زیباپسندی یا زیبایی شناسی
افراد نمره بالا در این خرده مقیاس، بهتر از دیگر افراد هنر را درک می کنند و از زیبایی آن بهره مند می شوند. این افراد ارزیاب های بهتری در مورد کارهای هنری هستند. زیبایی امری است که توان فهم آن یک امر ذاتی و شخصیتی است.
O3: احساسات و یا عواطف
شاید شما در مورد هوش هیجانی مطالبی را خوانده باشید. یکی از مولفه های هوش هیجانی، درک عواطف و احساسات خود و دیگران است. این افراد به راحتی توان و قدرت درک احساسات دیگران را دارند. از همین روی افرادی که دارای نمره بالایی در این خرده مقیاس هستند، می توان گمانه زنی کرد که دارای هوش هیجانی بالایی نیز هستند.
O4: اعمال یا کنش ها
شاید این خرده مقیاس نزدیک ترین مورد به عامل گشودگی باشد. همان کلیاتی که در مورد مقیاس گشودگی بیان شد، در این خرده مقیاس هم قابل بیان است.
O5: عقاید و دیدگاه ها. افرادی که نمره بالایی دارند، به دنبال کنجکاوی و فهم موضوعات مختلف هستند. این افراد از جستجو خسته نمی شوند به خلاف افرادی که نمره پائینی در این خرده مقیاس می گیرند که هیچ حسی نسبت به موضوعات ندارند.
O6: ارزش ها
گشودگی در مورد ارزش ها به این معناست که شخص حاضر است در مورد ارزش ها، باورها و عقایدش گفتگو کند. آنها را مورد نقد و ارزیابی قرار دهد.
۲)عامل موافق بودن و سازگاری (A)
این افراد همانطور که در شخصیت برون گراها بدان اشاره کردیم، یک حس مسالمت آمیز و همزیستی با دیگران را دارند. این افراد به راحتی با دیگران ارتباط می گیرند و یک حس همدلی و همدردی در ایشان وجود دارد. ای افراد دوست دارند به دیگران یاری برسانند در حالیکه افرادی که در این مقیاس نمره کم را دریافت می کنند، میلی به کمک به دیگران ندارند و به گونه ای دارای یک شخصیت خود محور هستند و از مخالفت با افراد هیچ ابایی ندارند.
در این مقیاس، ۶ خرده مقیاس وجود دارد که شکل دهنده این مقیاس هستند. این مقیاس ها عبارتند از:
A1: اعتماد
افراد نمره بالا در این خرده مقیاس به دیگران اعتماد دارند و اصل در زندگی را بر خوب بودن ایشان می دانند. به خلاف کسانی که در این خرده مقیاس نمره پائینی را دریافت می کنند. این افراد به راحتی به فرد و یا گروه ها اعتماد نمی کنند و اصل در نگاه ایشان، این است که افراد گرگ صفت هستند. به همین خاطر از کارهای گروهی و ارتباط میان فردی بسیار گریزان هستند.
A2: رک گویی یا سادگی
افراد با نمرات بالا در این مقیاس دارای شخصیتی ساده و رک هستند. به راحتی عقاید خود را بیان می کنند و به گونه ای دو پهلویی و دو رویی در این افراد دیده نمی شود. به عبارتی، این افراد می توانند دوست های صادق و با وفایی برای شما به حساب بیایند.
A3: نوع دوستی
همانطور که در توضیح عامل موافق بودن بیان شد، افرادی که در این مقیاس نمره پائینی را کسب می کنند، اهمیتی برای دیگران قائل نیستند و اهل محبت کردن به دیگران نیز، نیستند. به خلاف کسانی که در این خرده مقیاس نمره بالا می گیرند، که ایشان افرادی نوع دوست، اهل بخشش و سخاوت هستند و دیگران را به راحتی در شادی خود شریک می کنند.
A4: همراهی
گر فردی را دیدید که در این خرده مقیاس نمره پائینی را کسب کرده است، بدانید که از دوستی با او چیزی عاید شما نمی شود. پندار این را نداشته باشید که در سختی های زندگی او شما را همراهی خواهد کرد. اما فردی که در این خرده مقیاس نمره بالایی را دریافت می کند، می تواند رفیق خوب و دوستی همراه برای شما باشد.
A5: تواضع
اگر فردی را در اطراف خود دیدید که دارای یک شخصیت فروتن و متواضع هست، بدون شک بدانید در این خرده مقیاس نمره بالایی را کسب کرده است و برای اینکه امتحان کنید که دوست متکبرتان نمره اش در این خرده مقیاس چند است، شک نکنید که او نمره پائینی را در این بخش از آزمون کسب کرده است.
A6: دلرحم بودن یا نرمش در برابر دیگران
افرادی که در این خرده مقیاس نمره بالایی را کسب می کنند، نسبت به دیگران از خود ترحم و مهربانی بیشتری را نشان می دهند. مهربانی چیزی است که این افراد به راحتی از خود نشان می دهند. این افراد در صورتی که رئیس شما باشند، مطمئن باشید که رئیس مهربانی هستند که قدر زحمات شما را می دانند و گرفتاری های شما را گرفتاری های خود به شمار می آورند.
۳)عامل باوجدان بودن (C)
افراد با وجدان افرادی هستند که هدف هایشان مشخص است و خواسته هایشان منطبق بر هدفی است که آن را پذیرفته اند. این دست از افراد به شدت مسئولیت پذیرند و در مقابل کاری که پذیرفته اند، خود را موظف به پاسخگویی می دانند.
این افراد به خاطر همین مسئولیت پذیری ای که دارند بیش از دیگر افراد، طعم موفقیت را می چشند. این افراد به شدت دقیق، وسواسی، وقت شناس و قابل اعتماد هستند.[۲]
در این مقیاس، ۶ خرده مقیاس وجود دارد که شکل دهنده این مقیاس هستند. این مقیاس ها عبارتند از:
C1: کفایت یا شایستگی.
C2: نظم و ترتیب.
C3: وظیفه شناسی.
C4: تلاش برای موفقیت.
C5: خویشتن داری، نظم درونی
این خرده مقیاس به این معنا هست که این شخص در صورت پذیرش یک کار آن را به خوبی انجام می دهد و به سرانجام می رساند.
C6: محتاط در تصمیم گیری.
پی نوشت:
[۱] . علی فتحی آشتیانی، پیشین، ص ۴۳.[۲] . علی فتحی آشتیانی، پیشین، ص ۴۶.
نویسنده: محمدحسین افشاری