مراحل تقویت اعتماد به نفس
برای رسیدن به یک اعتماد به نفس بالا و واقعی لازم است مراحلی طی شود. اعتماد به نفس امری نیست که در یک لحظه در انسان پدید آید. ۵ مرحله برای رسیدن و یا تقویت اعتماد به نفس قابل تصور است:
۱٫آموزش روانی
در مرحله نخست لازم است که تعریف درستی را از اعتماد به نفس به دست آورد. قلمرو آن را به درستی شناخت و مراحل شکل گیری آن را به درست برای خود و یا فردی که به دنبال تقویت اعتماد به نفس در او هستیم، تبیین نماییم.
۲٫ شناسایی وضعیت موجود
مرحله دوم آن است که درک درستی نسبت به وضعیتی که اکنون در آن هستیم، پیدا کنیم. در این مرحله به دنبال این هستیم که می توانیم ها را افزایش دهیم و از نمی توانیم ها بکاهیم.برای این مرحله لازم است، لیستی دو ستونه تهیه کنید، این دو ستون عبارتند از: «در حال حاضر می توانم» و «در حاضر نمی توانم». این لیست کمک می کند که شما به توانایی هایی خود یک احاطه کامل تری پیدا کنید و در مورد چیزهایی که بدان توانایی ندارید، نیز این آگاهی را کامل تر بیابید.
پس بدون خجالت و اضطراب این جدول را تهیه کرده و آن را تکمیل کنید. یادتان باشد این جدول قرار نیست به دست دیگری برسد، و امری است محرمانه میان خودتان و خودتان و یا مشاوری که در حال گفتگو با او هستید تا بدین وسیله مهارت اعتماد به نفس را خود تقویت کنید.
۳٫ انتخاب اولویت دارترین «نمی توانم» برای تبدیل آن به «می توانم»
سئوال مهم در این مرحله آن است که معیار برای انتخاب اولویت دارترین «نمی توانم» چیست؟ جواب این سئوال مشخص و واضح است، همان «نمی توانی» که باعث شده شما، بیشترین رنج و دغدغه فکری داشته باشید را انتخاب کنید. این «نمی توانم» باعث شده بسیاری از رنج ها را بر خود قبول کنید و مانع موفقیت شما در تحصیل، شغل و زندگی شما شده است یا باعث شده است به نقش های مهم شما در زندگی آسیب بزند. به عنوان نمونه کسی که می خواهد یک روان شناس خوب باشد باید توانایی سخنرانی کردن در جمع و یا مشاوره دادن به دیگران را داشته باشد. فردی که احساس می کند این توانایی را ندارد و از آن روی که در شغل خود بدان بسیار نیاز دارد، لازم است که به این ناتوانایی به عنوان یک ناتوانایی در اولویت بالا نگاه کند.
مثال دیگر در این مورد می تواند نقش همسری و یا پدر و مادری باشد. موقعیت شما به عنوان یک همسر و یا یک پدر و مادر می طلبد، مهارت های ارتباطی را به درستی بیاموزید. فردی که در خود توان ارتباط درست با دیگران را نمی یابد، لازم است که این ناتوانی را در اولویت قرار دهد، چرا که عدم این توانایی می تواند آسیب های زیادی را برای او و خانواده اش به همراه داشته باشد.
شرایط و نیز علایق ما، معیارهای دیگری است که در این انتخاب می تواند یاری رسان فرد باشد. دختری که امروز در خانه مادری و پدری است و به زودی خود، صاحب خانه ای می شود که در نقش همسر باید کارهایی هم چون آشپزی و … را آموخته باشد. این دختر اگر در خود توانایی آشپزی را باور ندارد و یا در واقع هم ندارد، شرایط به او این مورد را گوشزد می کند که لازم است در اولویت های خود این امر را مورد توجه قرار دهد.
۴٫سنجش ظرفیت های به وسیله ابزارهای روانشناسی
همانطور که بیان شد، آزمون های روان شناختی، ابزاری هستند که می توانند در کوتاه مدت، آگاهی ها و اطلاعات خوبی را برای شما تبیین کنند. برای گذران این مرحله لازم است که شما با استفاده از این ابزارها، بسنجید که آیا آن توانایی را که به دنبالش هستید در شما وجود دارد یا نه؟ برخی از توانایی ها نیاز به خصیصه هایی دارد که ممکن است در شما وجود داشته باشد و یا وجود نداشته باشد.
از همین روی شما در این مرحله:
الف) اگر ظرفیت آن توانایی را داشتید، به راحتی به مرحله و گام پنجم می روید که عبارت است از تقویت اعتماد به نفس.
ب) و یا این ظرفیت در شما وجود ندارد. اگر این گونه باشد:
– باید بینش خود را در این مورد تغییر دهید. شاید شما نیاز به این توانایی ندارید و یا اولویتی در زندگی ندارد. ممکن است با خیال بافی هایی که در ذهن خود داشته اید، این پندار نادرست دارید که این یک امر ضروری در زندگی شما به شمار می آید. پس بینش خود و یا شخصی که برای تقویت اعتماد به نفس به شما مراجعه کرده است را اصلاح و یا تغییر دهید.
– هدف خود را متعادل و واقعی تر کنید. رسیدن به موفقیت، تنها با رسیدن به این هدف شکل نمی گیرد. بر اساس توانایی هایی که در شما وجود دارد، باید هدف دیگری را برای رسیدن به موفقیت انتخاب کنید.
– با دیگر استعدادهای خود آشنا شوید. استعدادهایی که یا بدان توجه نداشتید و یا به تازگی با آنها آشنا شده اید. شاید همین استعدادها، شما را به پله موفقیت برساند.
۵٫ تقویت اعتماد به نفس در قلمروی هدف با توجه به اصول تقویت اعتماد به نفس
نویسنده: محمدحسین افشاری