آسیب های فردی و اجتماعی اشتغال زنان (بخش دوم)

۱)بیکاری مردان

یکی از آسیب هایی که اشتغال زنان به همراه دارد، بیکاری مردان است. از آن روی که مردان در خانواده مسئول اقتصادی به شمار می آیند لازم است که ابزارهای تامین این مسئولیت برای ایشان مهیا شود. جامعه ای که مردان به راحتی نتوانند شغل مورد انتظار خود را بیابند، زمینه ساز خانواده هایی با بضاعت مالی می شوند. جامعه ای می تواند از لحاظ اقتصادی به درستی شکل گرفته باشد که در وهله اول مردان آن جامعه بتوانند شغل های مورد نیاز خود را بیابند و از آن راه تامین اقتصادی شوند.

عدم اشتغال مردان می تواند آسیب های بسیاری همچون دیرتشکیل شدن خانواده، آسیب دیدن ساختار خانواده، انحرافات اخلاقی، اعتیاد و … را به همراه داشته باشد. به همین دلیل در بسیاری از کشورها، مشغولیت مردان در مرحله نخست حل مشکلات اقتصادی قرار دارد.

زنان از آن روی که کمتر لب به اعتراض و شکوه باز می کنند و از جهتی دیگر نیاز کمتری به خدمات عائله مندی، بیمه و … دارند، کارگری ارزان تر از مردان به شمار می آیند. به همین دلیل صاحبان حرفه و کار بیشتر در پی آن هستند که از زنان برای انجام کارهای خویش بهره بگیرند تا مردان و همین سبب آن شده است که در جامعه هایی همچون ایران، زنان به راحتی جذب و استخدام مراکز شوند.

۲)آسیب به نقش های زن

زنان به عنوان فردی که در خانواده حضور دارد، دارای نقش های خاصی است. همسری و مادری دو نقش مهم یک زن در بستر خانواده است که نمی توان برای آن جایگزینی انتخاب کرد. زنان شاغلی که بیشتر وقت روز خود را در محل کار می گذارند دیگر نمی تواند به راحتی وظیفه ای که به عنوان مادر و همسر دارد را به درستی ایفا کند. مادری و همسری دو نقشی است که باید در خانه برای آن از زمان خود به درستی وقت گذاشت. اگر به تعریف هر کدام از واژه مادری و همسری توجه شود و مولفه های آن به درستی شناخته شود، خود همان تعاریف و مولفه های آن مبین ارزشمندی آن است.

۳)مشکلات جسمانی برای زنان

یکی از پیامدهای شاغل بودن زنان، به خصوص زنانی که در کارهای جسمانی مناسب خود قرار نمی گیرند، مشکلات جسمانی و روانی است. برخی از این مشکلات، مشکلاتی هستند که در طول زمان پدید می آید و گاه برای درمان آن باید مدت زمان بسیاری را بدان اختصاص داد.

از جمله مشکلات جسمانی، پیری زودرس برای این دست از زنان است. زنانی که به ناچار در کارخانجاتی کار می کنند که نیاز به فعالیت های جسمانی زیاد دارد، سبب آسیب های ماندگاری در ایشان می شود.

پیدایی آسیب های جسمانی در زنان می تواند آسیب های روانی زیادی را نیز برای ایشان به همراه داشته باشد.

این دست از آسیب ها اینگونه نیست که فقط فرد را درگیر خود کند بلکه این آسیب ها تمام اعضای یک خانواده را درگیر این مشکلات جسمانی خواهد کرد.
در صورتیکه مادر یک خانواده دچار بیماری های جسمانی شود، این بار بر روی دوش همه اعضای خانواده می افتد که باید در مقام جبران آسیب های وارده به مادر، سعی کنند نقش او را انجام بدهند که این یک امر غیر ممکن است.

۴)الگوی نامناسب برای فرزندان

یکی از مهم ترین شیوه های یادگیری انسان، یادگیری مشاهده ایست. یادگیری مشاهده ای[۱] به عنوان یکی از نظریات یادگیری در روان شناسی مطرح می باشد که توسط آلبرت بندورا[۲] (1925) ی کانادایی مطرح شده است.  بندورا خود قائل بود مهمترین نوع یادگیری، یادگیری مشاهده ایست که در نظرات افراد دیگر همچون ثرندایک نیز در مورد آن سخن به میان آورده شده بود.[۳]

فرزندانی که در خانه مادری دارند که بخش زیادی از وقت خود را در خارج از خانه می گذرانند، نمی توانند یک الگویی خوبی را برای زیستن داشته باشند. از همین روی ممکن است این فرزندان به مشکلات هویتی برخورد کنند.

شاید آثاری که این نوع از مادران بر روی فرزندان می گذارند محدود به دختران نشود. پسرانی که دارای مادرانی شاغل هستند در زندگی آینده خود ممکن است تن به ازدواج با زنان شاغل ندهند، این دیدگاه به خاطر آن است که این فرزندان آسیب دیده از عدم حضور مادر در خانواده، دیگر حاضر به تجربه همسری که شاغل است، نیستند. از همین روی تن به ازدواج با این نوع از زنان نخواهند داد مگر آنکه ثمره اقتصادی ای که از این راه وارد زندگی شان می شود، دارای ارزش و اولویت بالایی است.

۵)آسیب دیدن نشاط خانواده

یکی از آسیب هایی که ممکن است خانواده به خاطر اشتغال زنان با آن مواجه شوند، از بین رفتن نشاط خانواده است. نشاط در خانواده امری است که باعث تحکیم خانواده می شود که در صورت عدم حضور هر کدام یک از ارکان خانواده همچون زن و یا شوهر این نشاط آسیب خواهد دید.

پی نوشت:[۱] . Observational learning[۲] . Albert Bandora[۳] . حسین زارع، روان شناسی یادگیری، تهران: دانشگاه پیام نور، سیزدهم، ۱۳۹۲، ص ۱۲۳.

نویسنده: محمدحسین افشاری